در زیر به اثرات تعدادی از مواد غذایی مصرفی در بیماری‌ های قلبی- عروقی اشاره می كنیم...

گوجه ‌فرنگی:
گوجه ‌فرنگی از جمله سبزی‌ های بسیار پر ارزش محسوب می ‌شود كه به ‌صورت خام در انواع سالادها و ساندویچ‌ها، و به ‌صورت پخته در انواع خوراك ‌ها و خورش‌ها، به صورت كباب شده یا به ‌صورت رب و سس كچاپ قابلیت مصرف دارد.

گوجه ‌فرنگی با دارا بودن "لیكوپن" از جمله مواد بازدارنده از بروز سرطان‌های پروستات، دستگاه گوارش و دهانه ‌ی رحم تلقی می‌ شود. همچنین اثر حفاظتی آن در جلوگیری از حمله‌های قلبی نیز به اثبات رسیده است

در یك مطالعه‌ ی تحقیقاتی مشاهده شد افرادی كه در تغذیه ‌ی روزانه‌ ی خود از گوجه ‌فرنگی و فرآورده‌های آن استفاده‌ ی بهینه به عمل آورده بودند، در مقایسه با گروه شاهد كه میل و رغبتی به مصرف گوجه ‌فرنگی نداشته و از مصرف آن خودداری نموده بودند، 50 درصد كمتر به بیماری‌ های قلبی دچار گردیده‌اند. بنابراین مصرف این ماده ‌ی غذایی به هر شكل و صورتی توصیه می ‌شود.

پیاز:
پیاز از جمله سبزی‌ های مقاومی است كه تركیبات بسیار عدیده‌ ی خود را در طول زمان نگهداری به مدت طولانی حفظ می ‌نماید.

از جمله تركیبات موجود در پیاز می توان بهماده‌ی "كورستین" اشاره نمود كه در جلوگیری از تجمع پلاكت‌ها و ایجاد لخته ی‌ خون موثر می ‌باشد و لخته‌ های ایجاد شده را نیز حل می‌ كند.

از دیرباز به این موضوع پی ‌برده بودند و پیاز را به‌ عنوان تصفیه كننده‌ ی خون مورد استفاده قرار می ‌دادند. حتی كشاورزان فرانسوی به اسب‌های خود پیاز می ‌دادند تا لخته ‌های ایجاد شده در پای آنها را حل نماید.

سیر:
مصرف یك حبه سیر كوبیده در هر وعده‌ ی غذایی یك عامل مهم بازدارنده از بروز بیماری ‌های قلبی- عروقی محسوب می ‌گردد. چرا كه درسیر علاوه بر "آلیسین"، مواد مفید دیگری نیز وجود دارد. از جمله آجون و آدنوزین كه در فرآیند تولید ترومبوكسان موثر هستند و از تجمع پلاكت‌ها و لخته‌ شدن خون جلوگیری می ‌نمایند.

همچنین از طریق تأثیر‌گذاری در چرخه‌ های سوخت و ساز بدن، به عنوان یك عامل مهم در كاهش تولید كلسترول محسوب می ‌شوند. در ضمن یاد‌آوری می ‌شود كه تأثیر عملكرد سیر پخته و خام به‌ خصوص در جلوگیری از لخته‌ شدن خون یكسان می ‌باشد.

سبزی‌ ها و فرآورده‌های گیاهی:
افرادی كه در وعده‌ های چند ‌گانه‌ ی تغذیه‌ ی روزانه، مرتباً از سبزی‌ های خام یا پخته ‌استفاده می‌ نمایند، كمتر از دیگران در معرض ابتلا به بیماری‌ های قلبی- عروقی قرار دارند. این مصونیت در مقابل انواع بیماری‌ها از جمله بیماری ‌های قلبی- عروقی، به دلیل وجود انواع آنتی اكسیدان‌هایی مثل بتاكاروتن، ویتامین C، اسیدفولیك، لیكوپن، فلاوونوئیدها و ویتامین E و موادمعدنی مانند پتاسیم، منیزیوم، كلسیم، سلنیوم و به طور كلی فیتوكمیكال‌ها و فیتواستروژن‌ها می باشد.

گذشته از همه‌ ی مواد ارزشمندی كه سبزی‌ ها برای تغذیه ‌ی انسان‌، با استفاده از انرژی لایزال خورشید در خود ساخته و ذخیره نموده‌اند، یكی از منابع تامین كننده ی فیبرهای محلول و نامحلول نیز تلقی می ‌گردند.

دانشمندان با اعلام نتایج پژوهش‌های خود به اثر مفید فیبرها تأكید بیشتری می نمایند، چرا كه فیبرها به موازات سم‌ زادیی و رسوب‌ گیری از بدن نقش‌های دیگری دارند؛ از جمله:

- عامل كاهش جذب چربی‌ها،

- خنثی‌سازی یا رقیق نمودن مواد سرطان ‌زا،

- كاهش ‌دهنده‌ی سطح كلسترول كبد ی،

- جلوگیری از باز جذب اسیدهای صفراوی،

- تنظیم فعالیت روده‌ها،

- افزایش حركات دودی روده، جهت خروج مواد زاید و مضری كه باید به بیرون از بدن هدایت گردند.

سازمان بهداشت جهانی (WHO) ، مصرف روزانه 30 گرم فیبر را برای آقایان و 23 گرم را برای خانم‌ها توصیه می ‌كند، چرا كه این مقدار مانع از جذب سایر مواد حیاتی نمی ‌شود.

با توجه به ضروری بودن فیبرهای غذایی در حفظ سلامتی و فعالیت طبیعی دستگاه گوارش، مقدار مجاز مصرف فیبرها را 5/0گرم به ازای هر یك كیلوگرم وزن فعلی بدن و یا 15گرم برای هر 1000 كالری انرژی دریافتی تعیین كرده‌اند كه باید 50 درصد آن از طریق مصرف سبزی‌ ها و میوه‌ها و 50 درصد مابقی از طریق مصرف نان، غلات و حبوبات تامین شود.

سبوس‌های جو و گندم نیز از منابع خوب فیبرها تلقی می‌ گردند.یادآوری می كنم كه برای جلوگیری از ایجاد مدفوع خشك، بایستی به ازای مصرف هر 5 گرم سبوس، یك لیوان آب بنوشید.

سازمان بهداشت جهانی (WHO) برای حفظ سلامتی و پیشگیری از بیماری‌ها بیان داشته كه باید روزانه حداقل 400 گرم میوه و سبزی‌ و 30 گرم حبوبات و انواع مغزهای مختلف و دانه ‌های روغنی مثل تخم كدو، آفتابگردان و غیره مصرف شود. نیاز به فیبرهای غذایی برای همه‌ ی افراد یكسان نیست و هر فردی نیازهای خاص خود را دارد.

میوه‌ها:
میوه‌ها نیز مانند سبزی‌ ها از منابع تامین كننده ی انواع ویتامین‌ها، مواد معدنی، فیبرهای محلول و نامحلول محسوب می ‌شوند و نقش آنها در حفظ سلامت عمومی بدن، به ‌خصوص بیماری ‌های قلبی- عروقی غیر قابل تردید می ‌باشد.

جالب است بدانید گنجاندن میوه و سبزی‌ در جیره ‌ی غذایی روزانه حتی بعد از حمله ‌ی قلبی بسیار مفید است و اگر افزودن 2- 1 گروه از مواد غذایی با كاهش مصرف انواع گوشت‌های مختلف و چربی‌های حیوانی و لبنیات پر‌چرب همراه باشد، اثر حفاظتی بیشتری دارد.

مصرف كلیه‌ ی میوه‌ها برای حفظ سلامتی لازم هستند. انواع توت ( توت ‌فرنگی، شاتوت)، انگور (به‌ خصوص انگور قرمز)، سیب، لیمو، پرتقال، گلابی، كیوی ، گریپ ‌فروت، زردآلو، آلو، طالبی و انواع میوه‌های تابستانی دارای اثر حفاظتی بیشتری برای قلب و عروق می ‌باشند.

دكتر سید ضیاء‌الدین مظهری-متخصص تغذیه و رژیم درمانی
(دانشیار دانشگاه علوم پزشكی ایران)
منبع : وب سایت تبیان